واژه نامه VBE | اصطلاحات ویرایشگر ویژوال بیسیک

واژه نامه VBE ^[1] لیستی از اصطلاحات بکار رفته در ویرایشگر کد ویژوال بیسیک بسته آفیس شرکت مایکروسافت (Microsoft) می باشد.

آ-

آرایه (array)

مجموعه ای از عناصر فهرست شده که ذاتا از یک نوع داده می باشند. هر عنصر درون آرایه دارای یک شاخص شناسایی عددی منحصر بفرد می باشد. تغییر در هر یک از عناصر آرایه روی عناصر دیگر تاثیری ندارد.

آرگومان (argument)

یک ثابت (constant)، متغیر (variable) و یا عبارت (expression) می باشد که بعنوان ورودی به یک روال فرستاده می شود.

ا-

اعلان (declaration)

کدی غیر اجرایی که یک ثابت، متغیر یا روال را نامگذاری می نماید و مشخصات آن از قبیل نوع داده آن را مشخص می نماید. برای روال های DLL اعلان، نام ها، کتابخانه ها (libraries) و آرگومان ها را مشخص می نماید.

اس‌کیو‌ال (SQL)

SQL (Structured Query Language) یک زبان برنامه‌نویسی استاندارد برای مدیریت و دستکاری پایگاه‌های داده است. این زبان به کاربران امکان می‌دهد تا داده‌ها را در جداول ذخیره، بازیابی، به‌روزرسانی و حذف کنند و همچنین به ایجاد و مدیریت ساختار پایگاه داده بپردازند. SQL توسط اکثر سیستم‌های مدیریت پایگاه داده رابطه‌ای مانند MySQL، PostgreSQL، و Microsoft Access پشتیبانی می‌شود.

پ-

پروژه (Project)

مجموعه ای از ماژول ها می باشد.

پوچ (Null)

مقداری است که نمایانگر این است که یک متغیر حاوی داده معتبری نیست. پوچ نتیجه انتساب صریح Null به یک متغیر یا هرگونه عملیات بین عبارات هایی که حاوی Null است می باشد.

ت-

ترتیب طبقه بندی (sort order)

یک قاعده ترتیب گذاری می باشد که برای مرتب کردن داده ها کاربرد دارد. بعنوان مثال ترتیب الفبایی، عددی، صعودی، نزولی و از این قبیل

تهی (Empty)

نشاندهنده این است که هیچ مقدار اولیه ای به یک متغیر Variant اختصاص داده نشده است. یک متغیر تهی تحت عنوان صفر در یک نوشتار عددی یا یک رشته خالی (“”) در یک نوشتار متنی شناخته می شود.

ث-

ثابت (constant)

یک بخش نامگذاری شده است که در طول اجرای برنامه مقدار ثابتی را حفظ می نماید. یک ثابت می تواند یک لفظ (لیترال) رشته ای یا عددی، سایر ثابت ها، یا هر ترکیبی که شامل عملگرهای منطقی یا حسابی بجز Is و توان باشد. هر برنامه کاربردی میزبان می تواند مجموعه ای از ثابت های مختص خودش را تعریف نماید. ثابت های بیشتر می توانند توسط کاربر با استفاده از دستور Const تعریف شوند. شما می توانید ثابت ها در هر کجای کدهایتان بجای مقادیر واقعی بکار ببرید.

ثابت مشروط کامپایلر (conditional compiler constant)

یک شناسه ویژوال بیسیک است که با استفاده از دستورالعمل Const# کامپایلر یا در برنامه کاربردی میزبان تعریف می شود و توسط سایر دستورالعمل های کامپایلر برای تعیین زمان یا شرایطی که بلوک های خاصی از کد ویژوال بیسیک کامپایل شوند استفاده می شود.

ثابت های ذاتی (intrinsic constants)

ثابتی است که بوسیله یک برنامه کاربردی تدارک دیده شده است. ثابت های ویژوال بیسیک در کتابخانه شیء لیست شده اند و به وسیله مرورگر شیء می توانند دیده شوند. بدلیل اینکه امکان غیرفعال کردن ثابت های ذاتی وجود ندارد، شما نمی توانید یک ثابت-کاربر را هم نام با این ثابت ها ایجاد نمایید.

د –

دستور (statement)

واحدی کامل از لحاظ نحوی که بیانگر یک نوع عمل، اعلان یا تعریف می باشد. یک دستور معمولاً یک خط را اشغال می نماید، با این حال می توانید با استفاده از دونقطه ( : ) (colon) بیش از یک دستور را در یک خط قرار دهید. همچنین می توانید با استفاده از نویسه ادامه خط ( _ ) یک خط دستور منطقی را در خط دوم فیزیکی ادامه دهید.

ر –

روال (procedure)

روال یک رشته از دستورات می باشد که بصورت یک واحد اجرا می شوند. سابروتین (Sub)، تابع (Function) و ویژگی (Property) مهمترین روال ها در VBA می باشند. نام روال باید همیشه در سطح ماژول تعریف شود. همه کدهایی که قرار است بصورت یک روال اجرا شوند می بایست در داخل روال نوشته شوند. روال های نمی توانند بصورت تو در تو در داخل روال های دیگر نوشته شوند.

ز-

زمان اجرا (run time)

فاصله زمانی است که حین آن کد اجرا می شود. در حین زمان اجرا، اصلاح کد امکانپذیر نمی باشد.

زمان کامپایل (Compile Time)

دوره زمانی که به هنگام آن کد منبع (Source code) به کدهای قابل اجرا ترجمه می شود. (اطلاعات بیشتر در ویکی پدیا)

س –

سطح ماژول (module level)

قسمت اعلان یک ماژول را توصیف می نماید. سطح ماژول قسمتی از یک ماژول است که در بین خطوط ابتدا و انتهایی یک روال (بعنوان مثال روال Sub یا Function) محصور نباشد.
متغیرهایی که در سطح ماژول اعلان شوند، جدای از اعلان اختصاصی با دستور Dim یا Private و یا اعلان عمومی با دستور Public برای تمامی روال های همان ماژول سطح دسترسی عمومی دارند.

سطح روال (procedure level)

نمایانگر دستورهایی است که در میان یک روال از نوع Function، Property و یا Sub قرار گرفته اند. اعلان ها معمولا در ابتدای روال و بدنبال آنها انتساب ها و سایر کدهای قابل اجرا می آیند.
توجه داشته باشید که کد سطح ماژول خارج از یک بلوک روال قرار دارد.

ش-

شیء (Object)

ترکیبی از کد و داده است که می تواند بعنوان یک واحد مجزا تلقی شود. بعنوان مثال، یک کنترل، فرم یا جزء برنامه کاربردی. هر شیء بوسیله یک کلاس تعریف می شود.

شیء اکتیوایکس (ActiveX object)

شیء ای است که به واسطه رابط های خودکارسازی (اتوماسیون) در معرض دید برنامه یا ابزارهای برنامه نویسی دیگر قرار دارد.

ع-

عبارت رشته ای (string expression)

عبارتی است که یک دنباله ادامه دار از کاراکترها می باشد. اجزاء یک عبارت رشته ای می تواند شامل یک تابع که یک رشته را برمی گرداند، یک لفظ (لیترال) رشته ای، یک ثابت رشته ای، یک متغیر رشته ای، یک متغیر Variant رشته ای و یا یک تابع که یک متغیر Variant رشته ای را بر می گرداند باشد(VarType 8).

عبارت عددی (numeric expression)

هر عبارتی می باشد که بتواند بعنوان یک عدد ارزیابی شود. اجزاء عبارت می تواند ترکیبی از کلمات کلیدی (keywords)، متغیرها (variables)، ثابت ها (constants) و عملگرهایی که نتیجه عددی بدهند باشد.

ف-

فرم (form)

یک پنجره یا کادر محاوره ای (پنجرهٔ مودال) است. فرم ها ظرف نگهداری کنترل ها می باشند. همچنین یک فرم رابط چند سندی (MDI) می تواند بعنوان فرم مادر نقش ظرف نگهداری فرم های کودک (زیرمجموعه) و کنترل ها عمل نماید.

ک-

کلاس (Class)

کلاس تعریف رسمی یک شیء می باشد. کلاس بعنوان الگویی برای ساخت یک نمونه جدید از یک شیء در زمان اجرا عمل می نماید. کلاس خواص یک شیء و متدهایی که رفتار شیء را کنترل می نماید، تعریف می کند.

کلمه کلیدی(keyword)

کلمه یا نمادی که بعنوان بخشی از زبان برنامه نویسی ویژوال بیسیک شناخته می شود. بعنوان مثال کلماتی مانند New، As و Integer و نمادهایی مانند > و *.

کلید خارجی (Foreign Key)

کلید خارجی ستونی است که برای ایجاد ارتباط بین دو جدول استفاده می‌شود. این ستون به کلید اصلی (Primary Key) جدول دیگر ارجاع می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا انسجام داده‌ها را حفظ کنید. با استفاده از کلید خارجی، می‌توانید از وارد کردن داده‌هایی که با جدول مرجع مرتبط نیستند، جلوگیری کنید.

برای تعریف کلید خارجی در SQL، می‌توانید از دستور FOREIGN KEY استفاده کنید. در ادامه مثالی از نحوه تعریف کلید خارجی را مشاهده می‌کنید:

CREATE TABLE Orders (
    OrderID int NOT NULL,
    CustomerID int,
    PRIMARY KEY (OrderID),
    FOREIGN KEY (CustomerID) REFERENCES Customers(CustomerID)
);

در این مثال، ستون CustomerID در جدول Orders به عنوان کلید خارجی تعریف شده و به کلید اصلی ستون CustomerID در جدول Customers ارجاع می‌دهد.

م –

ماژول (module)

مجموعه ای از اعلان ها که بدنبال آن روال ها (procedures) می آیند.

ماژول استاندارد (standard module)

ماژول استاندارد ماژولی است که فقط شامل روال ها، نوع داده کاربر (type) و اعلان های عمومی می باشند. سطح دسترسی در ماژول استاندارد بصورت پیش فرض عمومی (Public) می باشد و متغیرها و توابع در این نوع ماژول در تمام پروژه در دسترس می باشند. ماژول استاندارد همان ماژول کد در ورژن های قبلی ویژوال بیسیک می باشد.

ماژول کلاس (class module)

ماژولی است که شامل تعریف جزئیات یک کلاس، از جمله خواص و تعریف متدهای (رفتارهای) آن می باشد.

ماژول فرم (form module)

فایلی است در یک پروژه ویژوال بیسیک با پسوند .frm که می تواند حاوی شرح تصویری یک فرم؛ کنترل ها و تنظیمات مربوط به خواص آنها؛ اعلان های سطح-فرم متغیرها و ثابت ها و روال های خارج از آن؛ و رویدادها و روال های عمومی باشد.

متغیر (variable)

متغیر یک آدرس به حافظه (مکان حافظه) است که دارای یک نام نمادین با عنوان شناسه (به انگلیسی: Identifier) می‌باشد و می‌تواند حاوی اطلاعات یا یک مقدار معلوم یا مجهول که به آن ارزش (به انگلیسی: Value)گفته می‌شود باشد. به عبارت دیگر، متغیر در برنامه‌نویسی به فضایی که برای ذخیره داده‌ها کنار گذاشته شده‌است گفته می شود. مقدار متغیر می تواند توسط توابع و سایر قسمت های کد و یا توسط کاربر تغییر می نماید.

متغیر شیء (object variable)

متغیری است که یه یک شیء اشاره دارد.

متغیر ماژول (module variable)

متغیری است که خارج از روال های Function، Sub یا Property اعلان می شود. متغیرهای ماژول باید خارج از هر روالی که درون یک ماژول قرار دارد اعلان شده باشند. تا زمانی که ماژول روی حافظه بارگذاری شده باشد متغیر وجود خواهد داشت و برای همه روال های درون ماژول قابل مشاهده خواهد بود.

مجموعه (collection)

یک شیء است که خودش یک مجموعه از اشیاء مرتبط با هم می باشد. موقعیت یک شیء در یک مجموعه (collection) می تواند هر زمان که یک تغییر در آن رخ دهد، تغییر یابد؛ بنابراین، موقعیت هر شیء خاص در مجموعه (collection) می تواند متفاوت باشد. شیء مجموعه (collection) یک مثال استاندارد از یک کلاس مجموعه می باشد؛ نمونه های این نوع کلاس مجموعه می باشند.

بعنوان مثال مجموعه Workbooks در اکسل یک شیء است که شامل تمامی اشیاء Workbook که توسط نرم افزار اکسل باز شده اند می باشد. هر شیء مجموعه با یک نشانه (Index) شناخته می شود که می تواند عدد یا نام شیء باشد.

Workbooks(1).Close ' بستن اولین کاربر
Forms("MyForm.frm").Close ' بستن فرم با نام آن

مجموعه نویسه اَسکی (ASCII Character Set)

کد استاندارد آمریکایی (ASCII) برای تبادل اطلاعات مجموعه نویسه های ۷ بیتی که برای نمایش حروف و نمادهایی که در صفحه کلید استاندارد U.S. یافت می شود کاربرد دارد. مجموعه نویسه اَسکی همان 128 نویسه اول (۱۲۷-۰) مجموعه کاراکتر ANSI می باشد.

مرورگر شیء (Object Browser)

کادر محاوره ای است که شما می توانید از طریق آن محتوای یک کتابخانه شیء را برای دریافت اطلاعات مربوط به اشیاء آن را دریافت نمایید. شما با فشردن کلید F2 در ویرایشگر VBE مرورگر شیء را مشاهده نمایید.

مقایسه رشته (string comparison)

مقایسه دو دنباله از کاراکترها می باشد. از دستور Option Compare برای تعیین مقایسه باینری (binary) یا متنی (text) استفاده نمایید. در حروف الفبای انگلیسی (English-U.S) مقایسه باینری نسبت به حروف بزرگ و کوچک حساس می باشد، در صورتی که مقایسه متنی حساس نمی باشد.

میدان دید (scope)

قابلیت دید یک متغیر، روال یا شیء را تعریف می نماید. برای مثال یک متغیر که بصورت عمومی (Public) اعلان شده است برای همه روال ها در همه ماژول های یک پروژه که مستقیما به آن ارجاع شده است قابل دیدن می باشد مگر اینکه تنظیم Option Private Module اعمال شده باشد. وقتی تنظیم Option Private Module در یک ماژول اعمال می شود، ماژول private (خصوصی) می باشد و بنابراین برای پروژه های ارجاعی قابل دیدن نمی باشد. متغیرهایی که در یک روال اعلان شوند فقط درون روال قابل دیدن می باشند و مقادیرشان را در لابلای فراخوان ها از دست می دهند مگر اینکه با استفاده از Static اعلان شده باشند.

ن-

نوع شیء (object type)

یک نوع شیء می باشد که بخاطر فرایند خودکارسازی (اتوماسیون) در معرض دسترسی قرار گرفته است، برای مثال Application, File, Range, و Sheet نمونه هایی از نوع شیء می باشند. برای مشاهده لیست کامل انواع شیء از Object Browser در ویرایشگر VBE خود استفاده نمایید.