VBA از انواع داده‌های مختلفی پشتیبانی می‌کند که انتخاب درست آن‌ها تأثیر مستقیمی بر سرعت اجرای برنامه، میزان مصرف حافظه و جلوگیری از خطاهای تبدیل نوع دارد.
در این مطلب، تمام انواع داده عددی و غیر عددی VBA را همراه با محدوده مقادیر، اندازه حافظه و پیشوند پیشنهادی برای نام‌گذاری متغیرها بررسی می‌کنیم.
🔢 انواع داده عددی در VBA
VBA چند نوع داده عددی دارد که از نظر دقت، حافظه مصرفی و محدوده مقادیر با هم متفاوت‌اند.
جدول زیر خلاصه این اطلاعات را نشان می‌دهد:
| نام داده | محدوده مقادیر | حافظه موردنیاز | پیشوند نام متغیر |
| Byte | ۰ تا ۲۵۵ | ۱ بایت | byt |
| Integer | ۳۲۷۶۸- تا ۳۲۷۶۷ | ۲ بایت | int |
| Long | ۲،۱۴۷،۴۸۳،۶۴۸- تا ۲،۱۴۷،۴۸۳،۶۴۷ | ۴ بایت | lng |
| LongLong1 | ۹,۲۲۳,۳۷۲,۰۳۶,۸۵۴,۷۷۵,۸۰۸- تا ۹,۲۲۳,۳۷۲,۰۳۶,۸۵۴,۷۷۵,۸۰۷ | ۸ بایت | – |
| LongPtr2 | ۲,۱۴۷,۴۸۳,۶۴۸- تا ۲,۱۴۷,۴۸۳,۶۴۷ برای سیستم ۳۲ بیت ۹,۲۲۳,۳۷۲,۰۳۶,۸۵۴,۷۷۵,۸۰۸- تا ۹,۲۲۳,۳۷۲,۰۳۶,۸۵۴,۷۷۵,۸۰۷ برای سیستم ۶۴ بیت | ۴ بایت – ۳۲ بیت ۸ بایت – ۶۴ بیت | – |
| Single | -3.402823E+38 تا -1.401298E-45 برای اعداد منفی 1.401298E-45 تا 3.402823E+38 برای اعداد مثبت | ۴ بایت | sng |
| Double | -1.79769313486232e+308 تا -4.94065645841247E-324 برای اعداد منفی 4.94065645841247E-324 تا 1.79769313486232e+308 برای اعداد مثبت | ۸ بایت | dbl |
| Currency | ۹۲۲،۳۳۷،۲۰۳،۶۸۵،۴۷۷.۵۸۰۸ تا ۹۲۲،۳۳۷،۲۰۳،۶۸۵،۴۷۷.۵۸۰۷ | ۸ بایت | cur |
| Decimal3 | ۷۹,۲۲۸,۱۶۲,۵۱۴,۲۶۴,۳۳۷,۵۹۳,۵۴۳,۹۵۰,۳۳۵+/- بدون اعشار ۷.۹۲۲۸۱۶۲۵۱۴۲۶۴۳۳۷۵۹۳۵۴۳۹۵۰۳۳۵+/- با ۲۸ اعشار ۰.۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱ کوچکترین عدد غیر صفر | ۱۴ بایت | – |
| Variant (with numbers) | تمام مقادیر داده نوع Double را شامل می شود. | ۱۶ بایت | vnt |
💡 نکته:
برای برنامه‌هایی که نیاز به محاسبات مالی دقیق دارند، از نوع Currency استفاده کنید. این نوع خطاهای اعشاری مربوط به محاسبات اعشاری معمولی را ندارد.
📘 مثال:
Dim curSalary As Currency
curSalary = 125000.75انواع داده غیرعددی در VBA
داده‌های غیر عددی برای نگهداری متن، تاریخ، اشیاء و ساختارهای داده‌ای به کار می‌روند.
در جدول زیر ویژگی‌های آن‌ها را مشاهده می‌کنید:
| نام داده | محدوده مقادیر | حافظه موردنیاز | پیشوند نام متغیر |
|---|---|---|---|
| Boolean1 | True یا False | ۲ بایت | bln |
| Collection | Unknown | Unknown | col |
| Date | January 1, 100 تا December 31, 9999 | ۸ بایت | dtm |
| Dictionary | Unknown | Unknown | – |
| Object | هر نوع مصداق شیء | ۴ بایت | obj |
| String (variable-length) | ۰ تا حدود ۲ بیلیون | ۱۰ بایت + طول نویسه | str |
| String (fixed-length)2 | ۱ تا حدود ۶۵۴۰۰ | طول نویسه | str |
| Variant (with characters) | ۰ تا حدود ۲ بیلیون | ۲۲ بایت + طول نویسه (۲۴ بایت روی سیستم ۶۴ بیت) | vnt |
| User-defined (using Type)3 | معادل نوع داده ای که اعلان می شود. | معادل نوع داده ای که اعلان می شود. | – |
💡 نکته:
در VBA، رشته‌ها (String) می‌توانند متغیر یا با طول ثابت باشند.
اگر در حال پردازش داده‌های بسیار حجیم هستید (مثلاً فایل متنی بزرگ)، استفاده از رشته با طول ثابت می‌تواند کارایی را افزایش دهد.
📘 مثال:
Dim strCode As String * 3
strCode = "ABC"⚙️ نکات مهم در انتخاب نوع داده
🔸 سرعت در مقابل حافظه:
نوع‌هایی مانند Integer و Long از حافظه کمی استفاده می‌کنند، اما اگر محاسبات اعشاری نیاز دارید، Single یا Double مناسب‌ترند.
🔸 استفاده از Variant را محدود کنید:
هرچند Variant انعطاف‌پذیر است و می‌تواند هر نوع داده‌ای را در خود نگه دارد، اما باعث کندی اجرا و مصرف بیشتر حافظه می‌شود.
🔸 توجه به نسخه آفیس و معماری سیستم:
اگر قصد دارید کد شما روی سیستم‌های ۳۲ و ۶۴ بیتی اجرا شود، از LongPtr استفاده کنید تا نیاز به تغییر دستی نوع داده نداشته باشید.
📚 منبع
Data Type Summary – Microsoft Docs
🧭 جمع‌بندی
انتخاب نوع داده مناسب در VBA یکی از پایه‌های طراحی کد حرفه‌ای است.
اگر در پروژه‌های بزرگ یا فایل‌های اکسل سنگین کار می‌کنید، بهتر است همیشه محدوده مقادیر مورد انتظار را در نظر بگیرید و از نوع داده متناسب با آن استفاده کنید.
در پست بعدی، به تبدیل نوع داده‌ها (Type Conversion) و توابعی مانند CInt, CDbl, CStr و … خواهیم پرداخت.